Warsztaty programu "Faulkes Telescopes" w British Council

Polscy uczniowie mogą obserwować niebo dzięki projektowi Faulkes Telescope

   Międzynarodowy projekt Faulkes Telescope jest już dostępny dla polskich uczniów. Mogą oni, jak ich brytyjscy koledzy, obserwować Wszechświat ze swoich szkół, korzystając z teleskopów na Hawajach czy w Australii - powiedział na spotkaniu z młodzieżą w Warszawie brytyjski astrofizyk i dyrektor projektu, dr Paul Roche z Uniwersytetu w Cardiff.

   Obecnie uczestnicy projektu korzystają głównie z teleskopu w Haleakala na hawajskiej wyspie Maui. W ciągu trzech miesięcy zakończy się jednak budowa kolejnego - w Siding Spring w Australii. "Te dwa teleskopy służą wyłącznie celom edukacyjnym. Korzystamy też z trzeciego urządzenia - na Wyspach Kanaryjskich, ale tam mamy do dyspozycji tylko 5 proc. całego czasu obserwacji" - wyjaśnił Roche podczas wykładu w warszawskiej siedzibie British Council. Na trzech teleskopach się jednak nie skończy. Jak zapowiedział Roche, zarządzający projektem chcą zbudować 3-5 nowych teleskopów o średnicy 2,5 metra - być może w RPA, kontynentalnej części USA, Chinach lub Indiach. Plany zakładają też budowę ok. 30 mniejszych teleskopów o średnicy 0,5 lub 1 metra. "Powstałaby globalna sieć zdalnych teleskopów, dostępnych dla każdej szkoły na świecie" - tłumaczy Roche. Co uczniowie mogą zobaczyć dzięki tym teleskopom? "Bardzo wiele - planety, galaktyki, pulsary, supernowe i białe karły" - wylicza Roche. Udało się też zaobserwować misję Deep Impact - uczniowie z Hawajów, Islandii i Anglii wykonali zdjęcia uderzenia w kometę Tempel 1 wystrzelonego przez sondę pocisku.

   Z Faulkes Telescope współpracuje obecnie ok. 600 szkół na całym świecie. W Polsce - dzięki pomocy British Council - na razie sześć, ale w tym tygodniu dołączy do nich kolejnych dziewięć szkół. Projekt skierowany jest do młodzieży w wieku od 14 lat. Jedną z polskich szkół uczestniczących w projekcie jest Zespół Szkół Chemiczno-Elektrycznych w Grudziądzu, przy którym działa szkolne obserwatorium i planetarium. "Od listopada 2005 roku odbyliśmy już cztery sesje na hawajskim teleskopie. Podczas nich uczniowie obserwowali gwiazdy supernowe" - powiedział kierownik szkolnego planetarium, Bartosz Dąbrowski. Ponad godzinę trwał 1 lutego wieczorny czat z dr. Roche. Internauci byli bardzo zainteresowani projektem i możliwością uczestniczenia w nim. Ciekawiło ich też nauczanie astronomii i zainteresowanie tą nauką w Wielkiej Brytanii.

   Dlaczego warto popularyzować właśnie astronomię? "Bo jest pasjonująca, a poza tym to świetny sposób na zainteresowanie uczniów matematyką i fizyką" - zachęcał podczas czatu Roche, odpowiadając na pytania internautów. Spotkanie zorganizowały: British Council, portal internetowy Astronomia.pl, serwis Interklasa oraz Centrum Fizyki Teoretycznej PAN. Patronat medialny nad imprezą objęła Polska Agencja Prasowa. Z uczniami kilku polskich szkół, które uczestniczą w projekcie Faulkes Telescope, 2 lutego spotkała się brytyjska księżniczka Anna. Wraz z młodzieżą oglądała zdjęcia kosmosu, wykonane przy użyciu teleskopu znajdującego się na hawajskiej wyspie Maui. W spotkaniu z księżniczką w warszawskim liceum im. Tadeusza Czackiego uczestniczyli uczniowie pięciu szkół - z Torunia, Grudziądza, Niepołomic, Olsztyna i Szczecina, które jako pierwsze w Polsce włączyły się w projekt. Nowym uczestnikiem projektu zostało liceum im. Czackiego, którego uczniowie - w obecności księżniczki Anny - połączyli się samodzielnie za pośrednictwem internetu z teleskopem na Hawajach i wykonali swoje pierwsze zdjęcia nieba, m.in. gwiazdy supernowy i planety Saturn.

   Młodzi miłośnicy astronomii z I LO w Olsztynie wręczyli brytyjskiemu gościowi pamiątkowy album zawierający zdjęcia kosmosu, które zrobili sami podczas pierwszych sesji na Faulkes Telescope. Jak powiedział nauczyciel fizyki z tej szkoły, Klemens Baranowski, zainteresowanie projektem ze strony uczniów jest bardzo duże. "Każdy z nich chce samodzielnie wykonać fotografię, ale sesja obserwacyjna trwa tylko 30 minut" - opowiadał. Księżniczka Anna, której towarzyszył minister edukacji i nauki prof. Michał Seweryński oraz brytyjski ambasador Charles Crawford, interesowała się celami i zasadami projektu Faulkes Telescope. "To świetny sposób na zainteresowanie młodych ludzi naukami ścisłymi i sprawdza się zarówno w Polsce, jak i w Wielkiej Brytanii" - tłumaczyli koordynatorzy obu stron: dr Paul Roche z Uniwersytetu Cardiff i dr Lech Mankiewicz z Centrum Fizyki Teoretycznej PAN. "Jesteśmy dumni, że Polska może uczestniczyć w tym niezwykłym programie jako pierwszy kraj kontynentalnej Europy" - dodał Mankiewicz. Księżniczka Anna jest jedyną córką brytyjskiej królowej Elżbiety II i księcia Edynburga - Filipa. Odbywa trzydniową wizytę w Polsce, podczas której m.in. spotkała się z małżonką prezydenta Marią Kaczyńską. To już druga wizyta księżniczki w naszym kraju; pierwsza miała miejsce w 1991 roku.