I Kongres Organizacji Astronomicznych |
W dniach 16-18 września 2005 r. odbył
się I Kongres Organizacji Astronomicznych. Przedstawicieli organizacji
– w tym p. Grzegorza Sęka, delegata MOA – gościło
Planetarium Śląskie w Chorzowie. Kongres zorganizowało Stowarzyszenie
POLARIS OPP – pierwszą astronomiczną organizację pożytku
publicznego w Polsce. Celem Stowarzyszenia jest pomoc w zakresie
popularyzacji astronomii nie tylko osób fizycznych, lecz także
osób prawnych, do których zaliczają się koła, kluby,
stowarzyszenia i inne organizacje należące do III sektora pozarządowego
w Polsce.
Otwarcie Kongresu odbyło się w piątek,
16 września 2005 r. Uczestników przywitali przedstawiciele
organizatorów – Prezes Zarządu Stowarzyszenia POLARIS
Piotr Nawałkowski i wicedyrektor Planetarium Śląskiego – Stefan
Janta. Krótko przedstawiono cele spotkania i informacje
organizacyjne, po czym uczestnicy wysłuchali wykładu inauguracyjnego p.
Nawałkowskiego o działalności Stowarzyszenia POLARIS. Następnie obecni
przedstawiciele instytucji astronomicznych przedstawili swoje
organizacje. Łącznie przybyli przedstawiciele 15
„organizacji” – także z zagranicy.
Drugi dzień Kongresu podzielony został na dwa bloki
tematyczne – wykładowy i debat. Rozpoczął się wykładem nt.
historii ruchów astronomii amatorskiej (i nie tylko) w Polsce.
Następnie przedstawiono wykłady tematyczne: „Jak założyć i
prowadzić organizację pozarządową” (Centrum Rozwoju Inicjatyw
Społecznych), „Księgowość w organizacjach non-profit” oraz
„Zasady Europejskiego Funduszu Społecznego” (Stowarzyszenie
Wspierania Organizacji Pozarządowych „MOST”),
„Przegląd środków finansowych z UE” (Centrum
Informacji Europejskiej), „Astronomia w Programie
„Youth” (Polskie Forum Edukacji Europejskiej),
„Przykłady astronomicznych projektów”
(Stowarzyszenie POLARIS OPP). Zainteresowanie uczestników
podejmowaną tematyką było bardzo duże, o czym świadczyła dociekliwość w
zadawaniu pytań.
W drugiej części dnia kongresowego odbył się blok debat,
podczas którego dominującym tematem stała się
Ogólnopolska Akcja „1% na astronomię”.
Stowarzyszenie POLARIS, będące koordynatorem akcji, zaproponowało 10
przykładowych rozwiązań wykorzystania funduszy zebranych w ramach akcji
za 2004 r. Wśród propozycji były m.in. programy popularyzacji
astronomii wśród dzieci i młodzieży, konkursy
ogólnokrajowe, propozycje ochrony ciemnego nieba do obserwacji
astronomicznych, wsparcie przyszłych kongresów, wsparcie
kolejnych wydań akcji „1% na astronomię”, wsparcie akcji
zakupu globusów nieba dla szkół, rozpisanie konkursu na
jednorazową dotację oraz kilka innych wariantów. Zgodnie z
wcześniejszymi ustaleniami, wyboru – w formie jawnego głosowania
pisemnego – mogli dokonać przedstawiciele instytucji,
które w 2005 r. promowały akcję „1% na astronomię”.
Uprawnionych do głosowania było 6. obecnych na Kongresie organizacji.
Po głosowaniu rozkład głosów wyglądał następująco: program
„Ciemne Niebo” (dofinansowanie działań mających na celu
ochronę ciemnego nieba do obserwacji astronomicznych w Polsce) –
2 głosy; Ogólnopolska Akcja „1% na astronomię”
(wsparcie kolejnych wydań zbiórki odpisów podatkowych na
rzecz astronomii) – 2 głosy; Jednorazowa Dotacja (przeznaczenie
całej zebranej kwoty z 2004 r. na dotację dla organizacji, jaka
zaprezentuje najciekawszy wniosek na projekt z zakresu astronomii w
ogólnopolskim konkursie) – 2 głosy.
Głosowanie nie wyłoniło żadnej z przedstawionych
propozycji. Postanowiono, że wyboru spośród trzech opisanych
wariantów dokona zgromadzenie całego Kongresu w przeliczeniu
„jedna osoba – jeden głos”. W głosowaniu wybrano za
cel dofinansowania jednym procentem program „Ciemne Niebo”.
Bezpośrednim wydatkowaniem kwoty w wysokości 1221,60 zł (pomniejszonej
jedynie na opłatę domeny www.astroprocent.pl) i jej rozliczeniem zajmie
się administrator akcji, czyli Stowarzyszenie POLARIS.
W dalszej części obrad przedstawiciel Stowarzyszenia
POLARIS zaprezentował możliwe formy współpracy, m.in. propozycję
utworzenia ogólnopolskiego porozumienia organizacji
astronomicznych w formie Polskiej Federacji Astronomicznej (PFA).
Organizacja ta miałaby spełniać funkcję łącznika dla wspólnych
wysiłków instytucji trudniących się tematyką astronomii. W
otwartej debacie uznano jednomyślnie potrzebę utworzenia w przyszłości
takiej instytucji za uzasadnioną, co wyraziło wiele organizacji pod
koniec rozmów. Postanowiono, że przygotowaniem wstępnego
regulaminu porozumienia w ramach PFA oraz innych podstawowych
wytycznych, zajmie się trzech przedstawicieli organizacji, które
jako pierwsze zgłoszą się do inicjatora przedsięwzięcia –
Stowarzyszenia POLARIS.
Ostatni dzień Kongresu, oprócz kontynuacji debat z
soboty, poświęcony został na podsumowanie spotkania, w tym zebranie
informacji koniecznych do utworzenia astronomicznej bazy internetowej.
Niedzielne przedpołudnie umiliło Planetarium Śląskie pokazem pod kopułą
planetarium oraz zwiedzanie całego kompleksu tej instytucji.
Na Kongres przybyli przedstawiciele Polskiego Portalu Astronomicznego – Astronomia.pl (Jan Pomierny, Krzysztof Czart, Warszawa, Toruń), Polskiego Towarzystwa Meteorytowego (Jarosław Bandurowski, Sosnowiec), Polskiego Towarzystwa Miłośników Astronomii, Oddział Śląski (Marek Ledwoń, Chorzów), Fundacji im. Doktora Piotra Janaszka PODAJ DALEJ (Karolina Cichecka, Konin), Stowarzyszenia Astronomicznego FromAstro (Mateusz Dąbrowski, Warszawa), Klubu Astronomicznego Almukantarat (Michał Matraszek, Warszawa), The International Workshop for Astronomy /IWA/ e. V. and IAYC (Tomasz Kisiel, Tychy, Bonn), Szkolnego Koła Astronomicznego „Deneb” (Lucyna Gut, Libiąż), Młodzieżowego Obserwatorium Astronomicznego (Grzegorz Sęk, Niepołomice), Polskiego Towarzystwa Miłośników Astronomii – Zarząd Główny (Paweł Maksym, Kraków, Łódź), Audycji astronomicznej w Radiu Katowice (Jan Desselberger, Katowice), Kysucka hvezdaren (Jan Mäsiar, Kysucke Nove Mesto), Astronomická pozorovateľňa Milana Rastislava Štefánika (Maja Kukom, Martin), Planetarium Śląskiego (Stefan Janta, Chorzów), Stowarzyszenia POLARIS OPP (Piotr Nawalkowski, Sopotnia Wielka).
Opracowanie
tekstu (na podst. materiałów Polaris OPP): A. Krupiński
Strona WWW: D. Pasternak